Yeni bir araştırmaya göre, eğer solucan delikleri varsa, Einstein’ın görelilik teorisine göre uzaktaki nesneleri büyütebilirler – ve bu da onları bulmamızı mümkün kılar. Yeni makalelerinde araştırmacılar, elektrik yüklü, küresel bir solucan deliğini ve etrafındaki evren üzerindeki etkilerini simüle etmek için bir model oluşturdular. Araştırmacılar, solucan deliklerinin çevreleri üzerindeki gözlemlenen etkileriyle tespit edilip edilemeyeceğini öğrenmek istediler. Araştırmacıların modeli, solucan deliklerinin aşırı büyük nesnelerin uzay-zaman dokusunu ışığın eğrilmesine neden olacak kadar bükebileceğini varsayıyor.
Physical Review D dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, eğer solucan delikleri varsa, uzaktaki nesnelerin ışığını 100.000 kata kadar büyütebilirler – ve bu onları bulmanın anahtarı olabilir.
Solucan delikleri, maddenin (ya da belki uzay aracının) içinden geçerek büyük mesafeler kat edebileceği huni şeklindeki teorik geçitlerdir. Bir solucan deliğini hayal etmek için, tüm evrenin bir kâğıt olduğunu varsayalım. Eğer başlangıç noktanız kağıdın üstündeki bir nokta ve varış noktanız da kağıdın altındaki bir nokta olsaydı, kağıdı iki nokta birleşecek şekilde katladığınızda solucan deliği ortaya çıkardı. Kağıdın tüm uzunluğu boyunca seyahat etmek yerine, tüm kağıdı bir anda geçebilirdiniz.
Solucan deliklerinin varlığı hiçbir zaman kanıtlanmadı, ancak fizikçiler yine de bu egzotik nesnelerin neye benzeyebileceğini ve nasıl davranabileceğini teorileştirmek için onlarca yıl harcadılar. Yeni makalelerinde araştırmacılar, elektrik yüklü, küresel bir solucan deliğini ve etrafındaki evren üzerindeki etkilerini simüle etmek için bir model oluşturdular. Araştırmacılar, solucan deliklerinin çevreleri üzerindeki gözlemlenen etkileriyle tespit edilip edilemeyeceğini öğrenmek istediler.
Işığı Bükebilirler
Araştırmacıların modeli, var olmaları halinde solucan deliklerinin Einstein’ın görelilik teorisinin bir yönünü tetikleyecek kadar büyük olabileceğini gösteriyor: aşırı büyük nesneler uzay-zaman dokusunu ışığın eğrilmesine neden olacak kadar büker.
Bu bükülmüş ışık, Dünya’daki bakış açımızdan görüldüğü gibi, büyük nesnenin arkasında gizlenen her şeyi büyütür. Bu olgu “mikromerceklenme” olarak bilinir ve bilim insanlarının galaksiler ve kara delikler gibi büyük nesneleri kullanarak evrenin erken dönemlerindeki yıldızlar ve galaksiler gibi son derece uzak nesneleri görmelerini sağlar.
Çin’in Hunan kentindeki Jishou Üniversitesi’nde fizikçi olan çalışmanın başyazarı Lei-Hua Liu Live Science’a gönderdiği e-postada, “Bir solucan deliğinin çarpıtması yoluyla büyütme çok büyük olabilir, bu da bir gün test edilebilir” dedi.
Liu ayrıca solucan deliklerinin nesneleri kara deliklerden farklı şekilde büyüteceğini, yani bilim insanlarının bu ikisini birbirinden ayırt edebileceğini belirtti. Örneğin, bir kara delik aracılığıyla mikro merceklemenin, arkasındaki nesnenin dört ayna görüntüsünü ürettiği bilinmektedir. Öte yandan, yazarların simülasyonları, bir solucan deliği aracılığıyla mikro merceklemenin üç görüntü üreteceğini gösterdi: iki sönük ve bir çok parlak görüntü.
Diğer Cisimler de Işığı Bükebilir
Austin’deki Texas Üniversitesi’nde fizikçi olan ve çalışmaya dahil olmayan Andreas Karch Live Science’a bir e-postada, “Ancak, galaksiler, kara delikler ve yıldızlar gibi diğer nesneler de mikromercekleme etkisi yarattığından, aramaya nereden başlanacağı konusunda net ipuçları olmayan bir solucan deliği bulmak zor bir girişim olacaktır” dedi.
Karch, bir solucan deliği ile diğer büyük nesnelerin neden olduğu mikromerceklenmeyi ayırt etmeye çalışmanın “bir rock konserinin ortasında tek bir kişinin yumuşak sesini ayırt etmeye çalışmak” gibi olacağını söyledi. Karch ayrıca, makalenin yazarlarının solucan deliklerini tanımlamak için ilginç bir teorik yol sunarken, “henüz bunun pratikte nasıl yapılacağından bahsetmediklerini – bunun gelecekteki bir çalışma olduğunu” belirtti.
Liu, solucan deliklerinin hala sağlam bir şekilde teorik olmasına rağmen, araştırmacıların modelinin bir gün test edilebileceği düşüncesinin”çoğu fizikçinin hayali” olduğunu söyledi. (Joanna Wendel -Live Sciens)
